Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu, konferansta yaptığı açılış konuşmasında, Lozan Antlaşması’nın hala hem bölge hem de dünya için büyük kıymete sahip olduğunu vurguladı.
Lozan’ın yakın coğrafyada ve Orta Doğu’da hudutların çizilmesine vesile olduğunu belirten Sakelaropulu, antlaşmanın Birinci Dünya Savaşı’nın ardından barışın sağlanması için kıymetli bir rol oynadığının altını çizdi.
Sakelaropulu, antlaşmanın en dikkat çeken ögelerinden birinin Türkiye ve Yunanistan ortasında gerçekleşen nüfus mübadelesi olduğunu tabir ederek, “Lozan kadar süreklilik gösteren çok az mutabakat vardır. İmzalayan devletler, sonları ve toprak egemenliğini tekrar tanımlayan bir mutabakata vararak istikrar aradı. Bunu alaşağı etmeye yönelik rastgele bir efor kaçınılmaz olarak barış, istikrar ve bir asırdır değişmeyen dengeyi zedeleyecektir.” diye konuştu.
“LOZAN ULUSAL KİMLİK İNŞASINDA TESİRLİ OLDU”
Yunanistan’ın eski Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, Lozan Antlaşması’nın hem Türkiye hem de Yunanistan için ulusal kimlik ve devlet inşasında tesirli olduğunu tabir etti.
İki ülkenin 1952’den beri NATO üyesi olduğuna dikkat çeken Venizelos, iki ülke ortasındaki uyuşmazlıkların tahlili için tarih, coğrafya algısı kadar siyasi niyetin de olması gerektiğini kaydetti.
Venizelos, “Momentum mevcut, bu momentumun her iki ülkenin yararı ve bölgesel istikrar için kullanılması gerekir.” dedi.
Konferansta kelam alan akademisyenler, Lozan Antlaşması çerçevesinde Türkiye ve Yunanistan ortasında yapılan nüfus mübadelesine değinerek, mübadelenin türel, sosyolojik, ekonomik ve siyasi sonuçlarını irdeledi.
Antlaşmanın Türkiye Cumhuriyeti devletinin de doğuşu olduğunu belirten Yunan konuşmacılar, bunun birebir vakitte Yunanistan’ın Megali İdea’sının da sonu manasına geldiğini anlattı.
“KARA SULARI DA MÜZAKERE EDİLEBİLİR”
Eski Büyükelçi ve Yunanistan Dışişleri Bakanlığı Danışmanı Panayotis Ioakimidis ise Türkiye ve Yunanistan ortasındaki uyuşmazlıkların tahlili için ortak bir taban bulunması gerektiğini vurguladı.
Yunanistan’ın yalnızca kıta sahanlığı ve Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) bahislerini, Türkiye’nin ise adaların silahsızlandırılması dahil çok sayıda mevzuyu masaya yatırmak istediğine işaret eden Ioakimidis, bir orta yol bulunması gerektiğini ve kara sularının da masaya yatırılacak bahislere eklenebileceğini söyledi.