Marmaraereğlisi ilçesi Bayraktepe mevkisindeki Perinthos Antik Kenti’nin ortaya çıkarılması için 2021 yılında başlatılan hafriyat çalışmaları sürüyor. Kentin zirve kısmındaki 1,5 kilometre uzunluğunda 500 metre genişliğindeki alanda bulunan kalıntılar ortasında Trakya’nın en büyüğü olduğu belirtilen tiyatro, ortaya çıkarıldı.
Kazı Başkanı, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Arkeoloji Kısım Lideri Prof. Dr. Zeynep Koçel Fazilet, çalışmalara 2022 yılından itibaren tiyatro kısmına odaklandıklarını belirtti.
Buradaki kazıların sürdüğünü söyleyen Prof. Dr. Erdem, “Ancak çok büyük bir antik kentten kelam ediyoruz. Burası ‘Trakya Eyaleti’nin başşehri. Trakya’nın en kıymetli, yalnızca Türkiye Trakya’sı değil, bütün Antik Trakya’nın en değerli antik kentlerinden biri.
Hakimiyet alanı çok geniş bir alana yayılıyor. Teritoryumu ve iki büyük limanı, nekropol alanları ve akropolis kısmı yani büyük tapınakların kamu yapılarının bulunduğu ve tiyatronun da bulunduğu kısım. Ayrıyeten aşağı kent kısmı mevcut. Aşağı kent de bugünkü çağdaş yerleşim. Hasebiyle çok büyük bir antik kent” diye konuştu.
‘BU BOYUTTA BİR YAPI İÇİN ÇOK DAHA FAZLA SAYIDA İŞ GÜCÜNE MUHTAÇLIĞIMIZ VAR’
Çalıştıkları alanın Trakya’nın tek bilinen tiyatrosu olduğunu söyleyen Prof. Dr. Erdem, “Anadolu’nun büyük tiyatrolarıyla yarışacak, uzunluk ölçüşebilecek kadar büyük. 140-110 metrelik ölçüleriyle epeyce heybetli ve her ne kadar oturma sıralarına ilişkin taşlar yerinde olmasa da eksi 5 metrede biz bunlara ulaştık.
Şimdi bu demek ki tiyatro üzerinde 5-6 metrelik bir dolgu var. Bu dolguyu kaldırmak durumundayız. Sahne binasından başladık ve sahne binasının ortaya çıkartılması için. Lakin dolgunun çok dikkatli kaldırılması gerekmekte. Zira bu sene mesela çok farklı buluntular geliyor.
Heykel modülleri, mimari süsleme modülleri, sahne binasına ilişkin çok özenilmiş süsleme modülleri, freskler, renkli mermerler. Ve tekrar çabucak eksi 1 metrede bir heykel buluntumuz ve bir mezar var. Tekil bir mezar. Natürel bütün bunları çok dikkatli kazmak gerekiyor. Buluntuların kaybedilmemesi açısından. İş gücü, insan gücüyle yapılan bir iş bu.
Dolayısıyla bu kadar büyük bir alanı çok fazla sayıda personelle lakin daha süratli kazabiliriz. Ancak bilhassa şunu belirtmek gerek. Yani sürat değerli değil. Süratli kazıp açığa çıkarmak değerli değil. Buluntu kaçırmamak kıymetli. Lakin bu boyutta bir yapı için çok daha fazla sayıda iş gücüne münasebetiyle çalışana muhtaçlığımız var” tabirlerini kullandı.
Prof. Dr. Erdem, 20’si öğrenci, 60’ı emekçi 80 şahısla hafriyat çalışmalarını sürdürdüklerini belirterek, “Ama bu boyutlu bir yapı için o da kâfi değil. Daha çok hızlanması için, daha çok takviyeye, maddi takviyeye ve iş gücüne, emekçiye muhtaçlığımız var” dedi.
Prof. Dr. Erdem, çok dikkatli çalıştıklarını söyleyerek, “En az 150 yahut üzerindeki personel sayısıyla bu alanlar daha süratli açılabilir. Dayanaklarımız var natürel ki. Başta Kültür Bakanlığı olmak üzere. Bu sene Kültür Bakanımızın Geleceğe Miras Projesi kapsamındaki takviyesini umut ediyoruz. Bunun dışında geçen senelerde Türk Tarih Kurumu takviye vermişti.
Ve natürel ki üniversitemiz Mimar Sinan Hoş Sanatlar Üniversitesi Rektörlüğü Bilimsel Araştırma Projesi ünitesinin takviyeleri var. Bunun dışında çeşitli kamu kuruluşlarının, çeşitli firmaların dayanakları var. Temel dayanak de belediyemizden. Fakat bu dayanaklar kentin tümünü, antik alanların hepsini açmak için alışılmış ki kâfi değil. Yeniden hafriyatını sürdürmekte olduğumuz tiyatro bazında konuşursak çok daha fazla çalışana muhtaçlığımız var ve daha çok takviyeye muhtaçlığımız var” diye konuştu.
‘TURİZM AÇISINDAN DEĞERLİ BÖLGE OLACAK’
Kazıda konuk uzmanlar ve bilimsel grubun 40 kişiyi bulduğunu söyleyen Prof. Dr. Erdem, “Bu takım içerisinde jeofizik çalışmaları yapan hocalarımız var. Mimari belgelemeler yapılıyor. Su altı araştırmaları yapılıyor. Antropolojik incelemeler, hayvan kemikleri incelemeleri ve onarım süreçleri de uzmanlarımız tarafından yapılıyor. Hafriyat büsbütün bittiğinde bölge, turizm açısından kıymetli bir bölge olacak.
Antik kentin tamamının ortaya çıkartılması alışılmış ki çok büyük vakit alacak. Lakin yapı bazında, örneğin çalışmakta olduğumuz tiyatronun ortaya çıkartılması bile büyük ses getirecektir. Trakya’mız tarımıyla, endüstrisiyle ön planda, neden turizmiyle ön planda olması. Hasebiyle bu cins bir yapının, bir antik kentin de bir itibar yapısının ortaya çıkartılması insanlarımız üzerinde çok olumlu bir tesir yaratacağını düşünüyorum ve hem kültürel hem de turizm manasında da büyük ses getireceğini düşünüyorum” tabirlerini kullandı.